Mischa Brendel
Eind juni ontdekte drinkwaterbedrijf PWN dat één van de twee 7 km lange onderzeese waterleidingen die vanaf Den Helder naar Texel lopen om het Waddeneiland van drinkwater te voorzien, was gebroken.
Half augustus begon PWN samen met aannemerscombinatie De Vries & van de Wiel en leidingbouwbedrijf A. Hak met de reparatiewerkzaamheden aan deze zinkerleiding, een complexe operatie die maanden gaat duren.
Normaal gesproken heeft de tweede leiding meer dan voldoende capaciteit om de 14.000 inwoners plus de circa 45.000 toeristen die zich in de zomerperiode op het eiland bevinden van voldoende drinkwater te voorzien, zegt PWN-projectleider Nico Krijgsman: ‘Op een drukke zomerdag wordt circa 4.500 kuub drinkwater op het eiland verbruikt en dat is voor één leiding geen probleem.’
Vanwege de aanhoudende hittegolf eind juli, besloot PWN echter geen risico te nemen en vervoerde het twee dagen lang extra drinkwater naar het eiland: tien speciale tankwagens brachten twee keer per dag elk dertigduizend liter drinkwater naar de voorraadkelder in Den Burg op het eiland. De drinkwatervoorziening was sowieso nooit in gevaar, want voor noodgevallen beschikt PWN op het eiland zelf ook nog over een waterwingebied.
Toen in juni het lek in één van de leidingen werd ontdekt, is deze meteen afgesloten en onderzocht PWN ook de tweede leiding, die nog prima in orde bleek. Krijgsman: ‘De leiding is vermoedelijk losgeraakt en door de zeestroming gaan schuren over het zand op de bodem, waardoor hij op één punt is afgebroken. We hebben dit lek bij de ontdekking meteen afgedicht.’ Hierna onderzocht het drinkwaterbedrijf over hoeveel lengte de waterleiding beschadigd was. Dit deel is ook ontkoppeld en afgedicht. De leiding, met een uitwendige diameter van 350 mm en een inwendige diameter van 290 mm, is gemaakt van hard polyethyleen.
Omdat een groot deel van de reparatiewerkzaamheden onder water moest plaatsvinden, ging er flink wat voorbereiding aan vooraf: ‘We halen de uiteinden van de leidingen boven water om het nieuwe deel vast te lassen’, licht Krijgsman toe. ‘Maar de laatste montagewerkzaamheden, zo’n 20 m onder water, moeten door duikers worden gedaan.’ In totaal wordt er circa 200 m aan leiding vervangen. Hoewel het beschadigde deel een stuk korter is, neemt PWN geen risico en vervangt het drinkwaterbedrijf aan beide zijden een extra 80 m aan leiding om er zeker van te zijn dat er geen beschadigd deel overblijft.
Na het koppelen van het nieuwe stuk leiding wordt de gehele leiding weer langzaam afgezonken. Hierbij komt deze iets naast zijn oorspronkelijke plek te liggen.
Voor de reparatiewerkzaamheden zijn enkele maanden ingepland. Naast de moeilijke ligging van de waterleiding zijn er ook speciale koppelingen nodig om het nieuwe stuk in te plaatsen, die apart moesten worden gemaakt. Bovendien konden de werkzaamheden niet starten voordat de benodigde vergunningen binnen waren.
De duikers kunnen per duik slechts zo’n dertig minuten werken. Vanwege de sterke stroming kunnen zij alleen tijdens ‘stil water’, het moment waarop eb en vloed in elkaar overgaan, aan de slag. Buiten dit droogtij om stroomt het water met circa 2 m/s.
Voordat de leiding weer in gebruik wordt genomen, wordt deze eerst gedesinfecteerd. Krijgsman: ‘De leiding is open geweest, dus er is zeewater in gekomen. We moeten de leiding eerst schoonmaken en dan bemonsteren voordat we hem weer gaan gebruiken om de eilandbewoners van drinkwater te voorzien.’
PWN verwacht dat de werkzaamheden in de tweede helft van oktober voltooid zijn, maar realiseert zich ook dat deze erg afhankelijk zijn van de weersomstandigheden. Het drinkwaterbedrijf hoopt in ieder geval klaar te zijn vóór november, wanneer het stormseizoen begint, al is er momenteel geen reden om aan te nemen dat dit niet het geval zal zijn.
