Gerald Schut
Een van de grote successen in de strijd tegen de pandemie is de ontwikkeling van vaccins op basis van RNA door Pfizer en Moderna. Door een klein stukje ribonucleïnezuur (RNA), met de genetische code voor de typerende stekels op de mantel van sars-cov-2 in menselijke cellen te introduceren, gaan onze eigen cellen die eiwitten aanmaken. Het RNA is binnen twee dagen afgebroken, maar het menselijk afweersysteem leert om te reageren op de eiwitten. Voilà: het meest succesvolle vaccinrecept tot nu toe.
Een neveneffect is dat de kosten van het maken van RNA razendsnel gedaald zijn. Dat opent mogelijkheden voor verschillende bedrijven die werken aan de inzet van RNAi als pesticide. RNA kan in een proces met de naam RNA interference namelijk ook juist de aanmaak van een specifiek eiwit blokkeren. Als je er dus in slaagt om zo het metabolisme van een plaagdier simpelweg uit te schakelen heb je een veelbelovend pesticide. Toen RNAissance AG in Kansas begon te aan de techniek kostte 1 g RNA $100.000, in 2014 was dat $100 en inmiddels is de prijs gedaald tot $1.
Het bedrijf GreenLight Biosciences in Boston hoopt met RNAi de varroamijt te bestrijden, die wordt gezien als een belangrijke bedreiging van bijenpopulaties wereldwijd. Ook de coloradokever (die aardappelvelden teistert) is doelwit, terwijl AgroSpheres in Virginia zijn pijlen richt op de koolmot (de hinderlijkste plaag op koolgewassen). Ook schimmels als meeldauw staan ook op de verlanglijst.
De bedrijven denken dat ze RNA goedkoop genoeg kunnen maken om het over velden te sproeien. Ondertussen werkt Bayer aan mais die zelf RNA aanmaakt tegen de maiswortelboorder, een kever. Een belangrijk voordeel van sproeien is dat het in Europa is toegestaan, waar gmo’s verboden zijn. De RNA-pesticiden zouden als geroepen komen, want in 2018 heeft de EU verschillende veelgebruikte pesticiden op basis van neonicotinoïden verboden, om bijen te beschermen. Verschillende landen hebben dat verbod weer moeten terugdraaien na grootschalige bladluisinvasies. Een voordeel van RNA is dat snel wordt afgebroken, dus onmogelijk kan accumuleren in ecosystemen.
