Boris van Zonneveld
Een toekomstige oorlog tussen Europa en China zou zomaar eens binnen een paar uur beslist kunnen zijn. Waarschijnlijk niet in Europa’s voordeel, want Chinese bedrijven zijn al jaren bezig om zich in het hart van de Europese infrastructuur te nestelen. Met name Engeland is kwetsbaar.
‘Als hij wilde, zou president Xi Jinping met een druk op de knop het licht in de ambtswoning van de Britse premier kunnen uitdoen, om nog maar te zwijgen van het lamleggen van het Britse financiële systeem en de ziekenhuizen,’ zegt Clive Hamilton, hoogleraar openbare ethiek aan de Charles Sturt University in Australië en coauteur van het boek Hidden Hand: Exposing How the Chinese Communist Party is Reshaping the World.
Hij vindt het verontrustend dat Chinese bedrijven in Europa mogen investeren omdat de Chinese Communistische Partij (CCP) ze kan gebruiken als verlengstuk. ‘Er is een innige verstrengeling van de Chinese zakenelite met de Partij,’ zegt Hamilton. In Chinese bedrijven overzee zijn cellen van de CCP actief en niet zelden is de hoogste partijbons binnen het bedrijf ook de voorzitter van de raad van bestuur.
Dat is aan de hand bij de China General Nuclear Power Group (CGN), die eigenaar is van een derde van de kerncentrale die in Engeland wordt gebouwd bij Hinkley Point, en nog twee kerncentrales hoopt te bouwen bij Sizewell en Bradwell. Zowel de vorige als de huidige ceo hebben verontrustende banden met de CCP. Ondertussen wordt de rol die Chinese bedrijven spelen bij de Engelse stroomvoorziening, steeds groter. De afgelopen jaren investeerden ze fors in zonne- en windenergie. CGN is al eigenaar van twee windparken in Groot-Brittannië.
Het veiligheidsrisico van China’s investeringen in de opwekking van Britse stroom verbleekt echter bij de bedreiging die het vormt voor het stroomdistributiesysteem. UK Power Networks, de netbeheerder voor elektriciteit in Zuidoost-Engeland, Oost-Engeland en Londen, is in handen van CK Hutchison Holdings. Dit conglomeraat uit Hong Kong is eigendom van miljardair Li Ka-Shing, die nauwe banden heeft met CITIC Group, het enorme staatsconglomeraat dat bekend staat om zijn banden met China’s militaire en inlichtingendiensten.
Zo is CK Hutchison verantwoordelijk voor de levering van elektriciteit aan alles wat Londen doet functioneren: het wegvervoerssysteem, het spoorwegnet, de kantoorgebouwen, geldautomaten en zelfs de Bank of England. ‘Stel je voor dat het oorlog is: CK Hutchison kan alles tot stilstand laten komen. Het is een angstaanjagend vooruitzicht dat rechtstreeks uit een Hollywoodscenario had kunnen komen,’ zegt Hamilton. ‘Het enige dat nodig is, is een telefoontje uit Peking, een druk op de knop en in een groot deel van Engeland gaat het licht uit.’
Zorgelijk is dat China in steeds meer Europese landen een factor van belang wordt. Dit vanwege het Belt and Road Initiative, waaronder de Chinese communisten tegen torenhoge leningen investeren in infrastructuur. Ook grijpt China de energietransitie aan om steeds meer te investeren in Nederland. Uit onderzoek blijkt dat van de 33 grootste zonneparken inmiddels 79% in buitenlandse, waaronder Chinese, handen is. Van belang is dat lessen worden getrokken uit de Britse situatie en dat het stroomdistributiesysteem te allen tijde in Nederlandse handen blijft.
