Thomas van de Sandt
Door een ‘dna-vingerafdruk’ van het water uit de kraan te nemen, is het mogelijk te achterhalen uit welke winningslocatie het water afkomstig is. Dit blijkt uit onderzoek van TNO en Vitens, die voor 32 van de ruim 100 grondwaterwinningen van het drinkwaterbedrijf zo’n dna-vingerafdruk opstelden. De resultaten zijn gepubliceerd in het februarinummer van Environmental Microbiology.
Bijzonder is dat de vingerafdrukken jaren stabiel blijven, ook bij transport door de leidingen naar de kraan. De onderzoekers zien mogelijkheden om hiermee in de toekomst een online systeem voor drinkwatercontrole op te zetten.
‘Deze techniek is mogelijk doordat de machines voor dna-sequencing de laatste jaren enorm veel sneller zijn geworden’, vertelt dr. Guus Roeselers van de Microbiologie & Systeem Biologie groep van TNO. Dna-sequencing is het bepalen van de precieze samenstelling van stukjes dna. Roeselers en zijn collega’s zochten zo binnen al het dna in het drinkwater naar genen die coderen voor zogenaamd 16S-ribosomaal RNA; op basis van minieme variaties in deze genen is de microbiële samenstelling in het water vast te stellen.
Vervolgens namen zij zelf de proef op de som. ‘We vroegen onze medewerkers water van thuis mee te nemen en we bleken in staat deze te linken aan de waterbron en zelfs aan het postcodegebied’, aldus Roeselers.
Volgens hem is het mogelijk om op termijn een online, automatische kwaliteitscontrole volgens dit principe te ontwikkelen. ‘Dat is nog een hele uitdaging, maar wel realistisch.’ Het dna-profiel geeft geen uitsluitsel welke micro-organismen er precies in het water zitten, maar dat maakt volgens Roeselers niet uit. ‘Vergelijk het maar met een auto op de snelweg. Dan hoor je constant geluiden, waarvan je niet precies weet wat het allemaal is. Als je opeens een gek geluid hoort, is dat echter reden om eens naar de garage te gaan. Op die manier kun je ook het microbiële profiel bekijken.’
