Karin Broer
De Zandmotor gaat langer mee dan de beoogde twintig jaar. Dat blijkt uit de eerste evaluatie vijf jaar na de aanleg, die woensdag werd gepresenteerd. De innovatieve kustversterking ter hoogte van Ter Heijde gedraagt zich grotendeels volgens verwachting, alleen in een iets lager tempo.
De 20 miljoen m3 zand, in 2011 aangebracht in de vorm van een haakvormig schiereiland, is door wind, golven en stroming langer en smaller geworden. 1,6 miljoen m3 zand is naar het noorden verplaatst en 1 miljoen m3 naar het zuiden. Nog eens 1 miljoen m3 is buiten het onderzoeksgebied beland, waarschijnlijk in dieper water en verderop in de duinen.
Enigszins tegenvallend is de duinaangroei ter hoogte van de Zandmotor, die minder snel gaat dan gedacht. Dat komt onder andere door het duinmeer en de lagune op de Zandmotor die het zand opvangen. De verwachting is dat als het duinmeer en de lagune onder het zand verdwenen zijn, de duinaangroei versnelt.
Het is nu nog te vroeg om vast te stellen of de € 70 miljoen kostende Zandmotor (€ 50 miljoen aanleg, € 20 miljoen planontwikkeling, monitoring en beheer) op termijn zoals gepland goedkoper is dan de reguliere zandsuppleties, zegt Carola van Gelder, projectleider namens Rijkswaterstaat. ‘Daarvoor moeten we zeker nog vijf jaar wachten. Wat we nu wel weten, is dat het technisch en inhoudelijk werkt boven verwachting.’
Marcel Stive, hoogleraar waterbouw aan de TU Delft en geestelijk vader van de Zandmotor, denkt dat deze wel twee keer zo lang mee kan als de eerder voorspelde twintig jaar. Hij verwacht dat het concept ‘gewoon een onderdeel zal worden van het pakket van de Nederlandse waterbouwers’ naast de meer traditionele aanpakken.
Het ‘verkopen’ van het Zandmotor-concept is nog niet zo gemakkelijk, al tonen onder meer Peru, Jamaica en Zweden interesse. Waarschijnlijk gaat een eerste project daadwerkelijk van start van de kust van Norfolk in Groot-Brittannië.
