Mischa Brendel
VliegtuigonderdelenÂfabrikant Fokker is door Lockheed Martin geselecteerd om de klep van de remparachute te bouwen voor de F-35 CTOL, de JSF-variant met een conventionele start en landing. Noorwegen (vijftig toestellen) zal dit remparachuteÂsysteem als eerste krijgen; Nederland, Canada en de VS overwegen het aan te schaffen.
Hoewel er gesproken wordt van een klep, betreft het in feite de behuizing van de remÂparachute: een koolstofcomposieten kap ter grootte van een omgekeerde kano, met aan de binnenzijde een lichtgewicht metalen raster dat voor de benodigde verstijving zorgt. Vermoedelijk gaat het hierbij om aluminium, al zegt Fokker dat dit nog niet geheel vaststaat.
De behuizing komt tussen de twee staartvlakken van het vliegtuig te liggen. Lastig is om de aerodynamica en stealth-eigenschappen van het toestel intact te houden, terwijl de behuizing toch voldoende ruimte biedt aan de remparachute. Hiervoor is een complexe vorm nodig, die moeilijk te fabriceren is, zo zegt Fokker. ‘Er zal dan ook heel veel aandacht zijn voor de koolstofcomposieten kap en het minimaliseren van oneffenheden en insluitingen in het materiaal’, aldus een woordvoerder van de vliegtuigonderdelenfabrikant.
Om het gewicht te besparen, maakt Fokker de wanden van de klep zo dun mogelijk. Daardoor moet ook het metalen raster zo dun mogelijk worden, zonder aan stevigheid in te boeten. Om deze metaaldelen te kunnen maken, gebruikt Fokker high speed machining, een verspaantechnologie.
Fokker levert de eerste klep medio 2016, voor testdoeleinden. Eind 2016 of begin 2017 wordt het eerste systeem geleverd dat daadwerkelijk gaat vliegen.
Behalve het JSF-nieuws, maakte Fokker ook bekend dat het samen met andere bedrijven en de provincie Drenthe € 12 miljoen investeert in het opzetten van een kenniscentrum voor sterke kunststofvezels bij de Fokker-vestiging in Hoogeveen.
‘Het is van belang dat composieten voor de luchtvaart efficiënter en in grotere hoeveelheden kunnen worden gemaakt en Fokker HGV bezit unieke kennis en expertise op het vlak van composieten’, laat het bedrijf weten. Het kenniscentrum levert naar schatting zo’n honderd extra banen op.
Het kenniscentrum, dat wordt geïntegreerd in de productieprocessen van Fokker zelf, zal ook nauw gaan samenwerken met de Rijksuniversiteit Groningen, de Hanzehogeschool en Stenden Hogeschool. Zo komen er studenten stage lopen bij Fokker en kunnen ze afstuderen op projecten bij de vliegtuigonderdelenbouwer.
Het kenniscentrum moet over drie jaar gerealiseerd zijn.
