George Beekman
Nasa heeft op 10 september twee satellieten gelanceerd die rond de jaarwisseling in een baan om de maan moeten komen.
Het duo, GRAIL (Gravity Recovery and Interior Laboratory) genaamd, gaat het gravitatieveld van de maan met een honderd- (voorzijde) tot duizendmaal (achterzijde) zo grote nauwkeurigheid als nu in kaart brengen. Variaties in de plaatselijke sterkte van de zwaartekracht geven inzicht in de dichtheid, bouw en geschiedenis van onze naaste buur.
De twee satellieten gaan achter elkaar op vijftig kilometer hoogte rond de maan draaien. Variaties in hun onderlinge afstand (gemiddeld tweehonderd kilometer) ontstaan door variaties in de zwaartekracht. De voorste satelliet bespeurt die eerder dan de achterste en reageert daar dus het eerst op. De onderlinge afstandsvariaties worden gemeten met een microgolfverbinding, die uiteindelijk leiden tot een zwaartekrachtsmeting met een foutmarge van minder dan tien milligal.
De twee satellieten reizen nu via een lange omweg naar de maan. Die omweg voert langs L1, een van de evenwichtspunten in het stelsel aarde-zon, op anderhalf miljoen kilometer van de aarde. Deze omweg vergt minder brandstof dan een directe vlucht naar de maan. Bovendien kunnen de satellieten nu goed ontgassen: weglekkende achterbleven gassen zou later effecten kunnen veroorzaken die voor variaties in de zwaartekracht worden aangezien.
Het GRAIL-duo, gebouwd door Lockheed Martin, zal pas op 8 maart 2012 aan zijn drie maanden durende meetperiode beginnen. Die periode eindigt wanneer op 4 juni een totale maansverduistering plaatsvindt en de satellieten zonder stroom komen te zitten.