Mark van der Heijden
Vattenfall wil naast de gascentrale in Diemen een 150 MW e-boiler bouwen. De e-boiler zal water in het warmtenet van Almere, IJburg en Amsterdam gaan verwarmen op die momenten dat er veel duurzame stroom is uit zon en wind.
De e-boiler wordt aangesloten op een 380 kV aansluiting van Tennet. De e-boiler werkt niet anders als een waterkoker; met elektriciteit wordt het water in de e-boiler opgewarmd – 99,9% van de stroom wordt omgezet in warmte. Via een warmtewisselaar wordt die warmte doorgegeven aan het warmtenet of afgegeven aan een warmtebuffer, een soort grote thermoskan, op hetzelfde terrein. De buffer kan genoeg energie opslaan om het warmtenet van Amsterdam een dag te verwarmen.
‘De e-boiler zetten we in als de energiemix fossielvrij is. Dat betekent dat we in het begin maar een beperkt aantal uur per jaar zullen draaien’, zegt Michelle Poorte, projectmanager Heat Projects bij Vattenfall. ‘Het voordeel van deze installatie is dat deze zo flexibel is. De e-boiler is voor een uurtje of zelfs korter aan te zetten. We verwachten bovendien dat de mix steeds meer fossielvrij is. Binnen 10 jaar denken we ongeveer een kwart van het jaar (circa 2000 uur) te kunnen draaien. Daarmee wekken we genoeg duurzame warmte op om 20.000 woningen te verwarmen.’
De e-boiler is een relatief klein gebouw van 20 bij 30 meter en 15 meter hoogte en zal bestaan uit drie losse boilers met elk een maximum vermogen van 50 MW, die naar gelang het aanbod ingeschakeld kunnen worden. ‘Er is een correlatie tussen de stroomprijs en de mate waarin deze fossielvrij is. Hoe lager de stroomprijs, hoe groter het aandeel fossielvrij. Als de prijs onder een bepaalde waarde is, mag de boiler aan.’
‘Het is goed een onderscheid te maken in de typen energiebronnen die we hebben. De e-boiler is een flexibele bron die we dus op momenten met lage stroomprijzen kunnen inzetten. Daarmee vormt de e-boiler een goede aanvulling op de gascentrale die juist bij hogere stroomprijzen aanstaat, momenten waarop er onvoldoende stroom is uit wind en zon, en op die momenten ook efficiënt warmte kan produceren. Daarnaast hebben we ook de basislastbronnen nodig’, zegt Poorte, die daarmee verwijst naar het feit dat de e-boiler in zo’n 15% van de warmtevraag kan voorzien.
‘Uiterlijk in 2040 willen we volledig CO2-vrije warmte leveren. Daarvoor gaan we naar een systeem met een brede mix aan duurzame bronnen, denk naast de e-boiler dan ook aan bijvoorbeeld restwarmte uit datacenters en aardwarmte, die allemaal hun specifieke plek hebben.’
‘Wat hopelijk gaat gebeuren, en dat zou positief zijn voor het hele systeem, is dat flexibele bronnen inspringen op het moment dat de elektriciteitsvraag heel laag is – waardoor de energieprijs weer wat hoger wordt. Dat is ook weer gunstig voor zonne- en windparken die niet kunnen blijven draaien op negatieve prijzen.’
Vattenfall heeft in oktober 2020 een vergunning voor de bouw gekregen, de SDE++ subsidie is sinds kort ook rond. Of de bouw van de e-boiler daadwerkelijk doorgaat, wordt komend jaar besloten.
