Gerald Schut
Het Klimaatakkoord heeft te weinig oog voor tijdschalen, vindt Richard van de Sanden, KNAW-lid en directeur van het instituut voor fundamenteel energieonderzoek DIFFER. ‘Als je in 2030 huizen van het gas af wilt hebben, heb je een probleem, want de benodigde hoeveelheid groene stroom om het gas te vervangen is er dan nog niet. Als wetenschappers betrokken waren geweest bij het proces, hadden ze daarop gewezen,’ noemt Van de Sanden als voorbeeld tijdens een symposium van de KNAW over het Klimaatakkoord.
Tot 2030 gaat alle nieuwe opwekking van zon en wind op aan het dekken van de bestaande elektriciteitsvraag, en zou het creëren van nieuwe elektriciteitsvraag geen prioriteit moeten hebben. ‘Ik ben tegen stoppen met gas in, laten we zeggen, de komende tien jaar,’ aldus Van de Sanden.
Bovenaan het prioriteitenlijstje zou volgens Van de Sanden energie-efficiëntie moeten staan, want de energieverliezen in Nederland bedragen nog steeds 50%. Dan komen grootschalige opwekking van wind- en zonne-energie en ontwikkeling van energiedragende moleculen voor seizoensopslag en transport over lange afstand. Hij noemt CCS ‘no regret beleid’, want uiteindelijk zullen we die pure koolstof toch nodig hebben om synthetische brandstoffen te maken. ‘Waarom wordt CCS genegeerd?,’ vraagt ook Michael Norton van de Europese koepel van Academies van Wetenschappen EASEC zich af. ‘Veel fossiele opwekking zal blijven. Die CO2 kan je beter afvangen. Er zijn technische en economische hordes voor CCS, maar de belangrijkste reden voor het uitblijven van schaalvergroting is het gebrek aan politieke steun.’
Volgens Van de Sanden was het schadelijk dat aan de klimaattafels alleen belangengroepen zaten. Ook de vereniging van klimaat en economie binnen één ministerie vindt hij onverstandig. ‘De uitkomst is dat de topsectorenstructuur eigenlijk is gekopieerd aan de klimaattafels.’ Klimaatbeleid zou missiegedreven moeten zijn. ‘Wie had in 1970 gevraagd wat de business case van de Deltawerken was.’
Van de Sanden wijst er ook op dat het Klimaatakkoord uitgaat van een behaalde CO2-reductie van 25% in 2020. ‘Maar we weten allemaal door het Urgenda-vonnis dat dat niet gaat lukken.’ Het gat lijkt 9 Mton te worden, dus het doel van 48 Mton CO2-reductie in 2030 komt 20 % hoger te liggen.
