Benno Boeters
Voor het vakgebied stedelijk waterbeheer/rioleringen hebben alle hbo-techniekopleidingen in Nederland sinds kort de beschikking over een up to date en digitaal beschikbaar cursuspakket. Het resultaat van de inspanningen van experts van elf ingenieursbureaus en van de hbo-docenten civiele techniek. Specialisten uit de praktijk dragen zo direct kennis over op hun toekomstige jonge collega’s.
De klassieke situatie – enthousiaste docent schrijft in de avonduren een mooi lesboek en stapt daarmee naar een uitgever, zodat de scholier/student dat in de boekhandel kan aanschaffen – bestaat bij de opleidingen civiele techniek aan de technische hogescholen al jaren niet meer. Uitgevers zien daar geen brood meer in: het levert te weinig winst op, de studieboeken zijn duur en ze verouderen snel. In de afgelopen decennia, een tijd van fusies, grote veranderingen en bezuinigingen bij de hbo-instellingen, werkten techniekdocenten vaak noodgedwongen met dictaten die zij zelf samenstelden voor hun studenten. ‘Maar bij de nieuwe hbo-techniekstudenten kun je daar niet meer mee aankomen. Die zijn sinds de havo gewend aan mooi gelikte leermiddelen’, zegt Dirk van Ittersum, die zelf 28 jaar docent was en nu vanuit ingenieursbureau Tauw studenten begeleidt. ‘Met deze aanpak komen we tegemoet aan een aantal wensen, zoals het digitaal aanbieden van breed gedragen, up to date didactisch materiaal in het civieltechnische hbo-onderwijs, waarbij de beroepspraktijk leidend is.’
De auteurs van de onderwijsmodule Riolering voor het hbo werken allemaal bij ingenieursbureaus. Kees Snaterse coördineerde vanuit NL Ingenieurs (voorheen Onri) het schrijven van de bijdragen. ‘Wij als ingenieursbureaus merkten dat kennis omtrent stedelijk waterbeheer en riolering nogal stiefmoederlijk werd behandeld bij het hbo. Het kwam aan bod in de marge van drinkwater of vloeistofmechanica. Dus daar moesten we iets aan doen.’
De verontrusting bij Snaterse over lacunes in het technisch hbo beperkt zich niet tot dit ene vakgebied. ‘Het algemene beeld is dat de kwaliteit van het onderwijs de laatste tien jaar aanmerkelijk is gedaald. Afgestudeerden kunnen allemaal prima met internet omgaan, maar hun theoretische kennis en vooral het interpreteren van kennis schiet tekort. Het huidige hts-niveau tendeert naar het vroegere mts-niveau. Ik ben ook actief als gecommitteerde bij ingenieursexamens en ik constateer daarbij ook dat theoretisch-inhoudelijke kennis vaak ontbreekt.’
Lees verder onder de foto
Kees Snaterse (links) en Dirk van Ittersum (beeld: Rob Voss)
De samenstellers van de reader over stedelijk waterbeheer en rioleringen kregen voor hun inbreng slechts gedeeltelijk en vergoeding (van stichting Rioned en KiviNiria). Hun voornaamste drijfveer is ervoor te zorgen dat nieuwe ingenieurs over goede leermiddelen beschikken en hun toekomstige collega’s voldoende zijn toegerust voor het vak.
Docenten en de betrokken experts hebben de module uitgebreid met cases voor practica. Voor die cases kunnen studenten gebruik maken van een softwareprogramma van Deltares. Rijkswaterstaat, Centrum Ondergronds Bouwen en de Vereniging van Waterbouwers participeren in de ontwikkeling van het cursusmateriaal over waterbouw.
De Afdeling Docenten van KiviNiria werkt aan meerdere onderwijsmodules, voor onder meer vloeistofmechanica, grondmechanica en watermanagement, en men voorziet dat door intensieve samenwerking tussen de docenten van de hbo-opleidingen en de professionals in de beroepspraktijk een fors aantal kennisnetwerken zal ontstaan waardoor de kloof tussen opleidingen en beroepspraktijk kan worden gedicht.
Via onderstaande link is het cursusmateriaal toegankelijk en dus ook beschikbaar voor zelfstudie.
http://afdelingen.kiviniria.net/docenten
