Christian Jongeneel
Traditioneel zit de spoorinfrastructuur al vol sensoren en actuatoren, die via kabels met een centrale verbonden zijn. De opkomst van draadloze sensoren vergroot de mogelijkheden echter enorm. Ze zijn klein en werken langdurig op een enkele batterij.
ProRail stelde eind november vijftig sensoren ter beschikking aan aannemers om in te bouwen in hun spoorsystemen. Die kunnen bijvoorbeeld de temperatuur, trillingen en luchtvochtigheid meten in wissels, bovenleidingen en relaiskasten. In combinatie met big data analysemethoden moet dat bijvoorbeeld tot effectiever preventief onderhoud leiden, niet alleen aan de infrastructuur maar ook aan het materieel. Vierkante wielen leiden immers tot een ander trillingspatroon in de spoorstaaf.
Spoorbedrijven in heel Europa nemen het internet of things enthousiast ter hand. Dat creëert echter meteen een probleem voor de toekomst, was een van de constateringen tijdens de conferentie Intelligent Rail Summit, die eind november in Napels plaatsvond.
Spoorveiligheid wordt op dit moment geregeld op bedrijfsniveau, analyseerde Antonio d’Agostino van ERA, het spoorwegbureau van de Europese Unie. Dat betekent ook dat sensordata vanuit Europees perspectief gefragmenteerd zijn. Omdat (zware) incidenten gelukkig maar weinig voorkomen, zijn de afzonderlijke datasets echter niet genoeg voor structurele analyses. Dus zou er werk gemaakt moeten worden van een systeem dat alle datasets gezamenlijk ontsluit.
Een van de eerste pogingen om ook daadwerkelijk een internationaal systeem te bouwen werd gepresenteerd door Karl Akerlund van Trafikverket, het Zweedse agentschap voor infrastructuur. Het Zweedse spoor is geheel voorzien van rfid-sensoren, net als tienduizenden wagons. Het geheel zorgt ervoor dat wagons individueel te volgen zijn, om met name benodigd onderhoud aan wielen te voorspellen. Omdat vooral vrachtwagons veel internationale bewegingen kennen, wordt het systeem nu over Europa uitgerold. De Deense spoorwegen zijn al deels geïntegreerd, onder andere Finland en Duitsland volgen.
