Plastic warmtewisselaar voor thuis en de industrie

Henk Klomp

Het Rotterdamse bedrijf HeatMatrix ontwikkelde een warmtewisselaar van kunststof. Deze is licht, sterk, roestvrij, makkelijk schoon te houden en geleidt dankzij de dunne wandjes even goed warmte als staal.

‘Een ontwerper van babystoeltjes zette ons op het spoor’, vertelt chemisch technoloog Robert Sakko van HeatMatrix. ‘Die wist precies hoe je plastic componenten in elkaar kunt klikken. Nu hebben we een warmtewisselaar voor zowel thuis als in de stoomketels in de petrochemie in Pernis.’

 

De Rotterdamse wisselaar bestaat uit plastic buisjes, voorzien van een kliksysteem, waarmee aan elk buisje boven, onder, links en rechts weer vier nieuwe buisjes kunnen worden bevestigd. Zo kunnen bundels met een diameter van enkele decimeters tot zelfs meters worden gemaakt. Het warme gas gaat door de buisjes, de koude vloeistof in tegenstroom door de lege ruimtes ertussen. ‘De buisjes bestaan uit hoogwaardig polymeer dat onder andere in de ruimtevaart wordt gebruikt. Het is bij superdunne buiswandjes sterk genoeg om veertig bar aan te kunnen. Omdat het wandje zo dun is geleidt het warmte nagenoeg even goed als staal. En door de buisjesmatrix is het werkend warmtegeleidend oppervlak al snel drie keer zo groot dan in een bestaande mantelbuiswisselaar.’

Roest en smurrie
De plastic warmtewisselaar werd bedacht door een groepje chemici bij het chemiebedrijf Hexion in Pernis. Na jaren in de fabriek kenden ze de nadelen van metalen warmtewisselaars. ‘Metaal zit binnen de kortste keren vol met roestplekken en smurrie. Bij heel hoge drukken en temperaturen kun je er niet omheen, omdat plastic daar te zwak is, maar bij het gros van de industriële processen is corrosie en vervuiling het grootste probleem. Het hele periodieke stelsel is de revue gepasseerd om dit te verhelpen. Plastic corrodeert niet en laat smurrie makkelijk van zich afspoelen.’

 

Het idee werd gepatenteerd, maar al snel werd duidelijk dat binnen Hexion de plastic warmtewisselaar nooit zou worden gemaakt. De chemici hebben het idee daarom overgedragen naar het door henzelf opgerichte bedrijf HeatMatrix en zijn daaruit van start gegaan.

Samenklikken
Met een subsidie van de overheid slaagden ze erin, zonder zelf grote productie-investeringen te hoeven doen, leverancier te worden van plastic warmtewisselaars. ‘We klikken de buisjes hier samen en schuiven ze in een buis. Onze plastic warmtewisselaar is al snel tien keer zo licht als een metalen. Moet je eens voorstellen hoeveel gemak dat oplevert in de fabriek.’

 

Hoewel zich al grote spelers hebben gemeld met interesse in HeatMatrix, willen de chemici vooralsnog zelf proberen een markt te veroveren. Vanaf volgend jaar krijgt de wisselaar een plek in de wassingslijn van het rookgas van de E.on-centrale op de Maasvlakte. Hij komt te staan naast de installatie voor koolstofdioxide-afvang. ‘We concentreren ons eerst op winning van warmte uit rookgas. Daarna kijken we of er interesse is bij de drieduizend industriële stoomketels in Nederland. Sommige operators willen biogas gaan bijstoken, maar daarbij komt zwavelzuur vrij. Daardoor corroderen de huidige metalen wisselaars. Onze plastic wisselaar heeft daarvan echter geen last.’