Wat is de overeenkomst tussen een kassencomplex en een kantoorgebouw? Ze functioneren beide dankzij een complexe interactie tussen een flink aantal systemen om het binnenklimaat te optimaliseren. Priva is al vele jaren toonaangevend op het gebied van beheersystemen voor de glastuinbouw en heeft een wereldwijd marktaandeel van 60 procent. Ook in gebouwautomatisering is het bedrijf toonaangevend in Nederland, maar internationaal nog een kleine speler. Daar kan echter verandering in komen nu het bedrijf de complete stack voor klimaatbeheersing volledig opnieuw heeft opgezet, met aandacht voor de nieuwste technologieën en gebruiksvriendelijkheid.
Het binnenklimaat in zowel kassen als kantoorgebouwen is een ingewikkeld samenspel van factoren, waaronder licht, verwarming, koeling, zuurstof, CO2, luchtverplaatsing en het gebruik van de ruimten. Sensoren meten de actuele waarden en genereren zo massale hoeveelheden data waar het klimaatbeheersysteem vervolgens mee werkt. “Het hoofdkantoor van Priva heeft al 80.000 controlepunten”, illustreert Hans Peters, CEO van Priva, zijn verhaal. Het cijfer geeft een idee over hoe dat aantal meet- en regelpunten inmiddels kan oplopen in een groot glastuinbouwcomplex of multifunctioneel gebouw.
Klimaatbeheersing cruciaal voor tuinder
Priva startte in 1959 met de ontwikkeling van een systeem om de verwarming en beluchting in kassen automatisch te optimaliseren. Dat systeem groeide mee met de technologische ontwikkelingen en de behoeften van de tuinders aan preciezere klimaatbeheersing. De componenten zijn ontworpen met het oog op extreme robuustheid. Wanneer klimaatbeheersing in een kantoor uitvalt, kan dat vervelend zijn voor de werknemers, maar als zo’n systeem in een kas een uur niet goed functioneert, ontstaat al snel schade van miljoenen euro’s aan de gewassen. Peters: “Het gewas is het levensonderhoud en de toekomst van de tuinder.” Priva ontwikkelde dan ook alle hardware en software van het klimaatbeheersingssysteem in eigen beheer met continuïteit als uitgangspunt.
Om de snel toenemende mogelijkheden van klimaatbeheersing ook in de toekomst bij te kunnen houden, besloot Priva een paar jaar geleden tot een volledige make-over van het systeem. “We hebben daarbij bewust gekozen voor een revolutionaire aanpak om dezelfde uitdagingen op een nieuwe manier te bekijken zodat we klaar zijn voor toekomstige innovaties”, vertelt Natasa Jovanovic, Chief Product and Technology Officer bij Priva. Daarnaast wil het bedrijf bijdragen aan oplossingen voor klimaatverandering en energiedistributie, onder meer via het gebruik van digital twins. Daarmee kan voor elk kas- of kantoorgebouw een optimaal binnenklimaat worden gecreëerd tegen de laagste energiekosten.
De centrale gedachte is dat niet langer technologie leidend is, maar de gebruiker van het systeem. Er is dus veel aandacht besteed aan de interactie met het systeem voor zowel de installateurs van klimaatbeheersingscomponenten als de operators die optimale klimaatomstandigheden moeten creëren. Jovanovic: “Zo raken nieuwe technici sneller ingewerkt en kunnen makkelijker samenwerken.” Dat betekende de bouw van nieuwe hardware, embedded software en tooling, evenals een nieuwe gebruikersinterface en cloudinfrastructuur.
Kantoor krijgt primeur
Het vervangen van een klimaatbeheersingssysteem in een kassencomplex is een zeer kostbare en tijdrovende operatie. Daarom kiest Priva ervoor het nieuwe systeem te introduceren voor gebouwenbeheer. Vanaf volgend jaar staan de eerste implementaties in Nederland, België, Denemarken, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk gepland. Vanaf 2027 volgen dan de eerste implementaties in de tuinbouw. Peters: “We zien het systeem echt als het brein en het zenuwstelsel van slimme en duurzame kassen en gebouwen.”
R&D is doorgaans een onderneming van de lange adem. Veel projecten vragen jaren van onderzoek en ontwikkeling, waarbij de uitkomst nooit vanzelfsprekend is. Naar aanleiding van de R&D Top 50 zetten we in de reeks “R&D-projecten uitgelicht” opnieuw een selectie van bijzondere projecten in de schijnwerpers. Ze laten zien hoe bedrijven in Nederland werken aan vernieuwende technologieën en slimme oplossingen voor de toekomst.
