Mischa Brendel
Een opmerkelijke oproep van Shell-topman Ben van Beurden vorige week: hij waarschuwde de Amerikaanse president Donald Trump om niet uit het klimaatakkoord van Parijs te stappen.
In een interview in de Amerikaanse krant Financial Times stelde Van Beurden dat de VS zo’n beetje het belangrijkste investeringsland is voor Shell en dat een besluit om uit ‘Parijs’ te stappen het bedrijfsleven – en dus ook Shell – schaadt, omdat de VS op internationaal vlak geïsoleerd zou raken.
Tekent deze oproep een ommezwaai voor het beleid van Shell? Gaat de gas- en oliegigant groen?
Welnee, zo’n vaart loopt het nog lang niet. Tijdens de jaarlijkse aandeelhoudersvergadering van Shell diende de activistische aandeelhoudersorganisatie Follow This namens zijn circa 3.000 leden opnieuw een resolutie in waarin Shell zich toelegt op het investeren van winsten in duurzame technologieën om energie op te wekken. Bijna 94 % van de aandeelhouders verwierp de resolutie, tot opluchting van Shell. De olie- en gastitaan wilde zich niet vastleggen in de concrete maatregelen die er in de resolutie stonden. Des te merkwaardiger is het dat Van Beurden de VS dan oproept om niet uit het akkoord van Parijs te stappen, een klimaatakkoord met eindelijk eens wat concrete afspraken.
De houding van Shell lijkt misschien begrijpelijk – blijf vooral doen waar je goed én wereldleider in bent – maar Kodak redeneerde niet zo lang geleden hetzelfde. Het bedrijf dat nota bene in de jaren zeventig van de vorige eeuw als eerste een digitale camera ontwikkelde, zag geen heil in digitale fotografie en bleef stug vasthouden aan het produceren van fotorolletjes voor analoge camera’s. Intussen heeft vrijwel niemand nog een analoge camera en minimaal één digitaal exemplaar (al dan niet in de mobiel verwerkt). In 2012 was Kodak zo goed als failliet en alleen een radicale ommezwaai kon het bedrijf van de ondergang redden; tegenwoordig biedt Kodak diensten aan bedrijven.
Nog niet zo heel lang geleden investeerde Shell wel in duurzame energie. In 2009 keerde het windenergie en zonne-energie de rug toe. Zo stapte Shell datzelfde jaar uit de ontwikkeling van een Nuon-windpark voor de kust van Zuid-Holland. De reden: niet lucratief genoeg.
Hoewel Shell iets terug lijkt te zijn gekomen van deze houding – Shell won als lid van een consortium onlangs nog de aanbesteding van het tweede offshore windpark bij Borssele – blijft het bedrijf toch heilig geloven in de noodzaak van olie en gas de komende decennia en richt het zich om die reden nagenoeg alleen op de productie en levering van deze energiebronnen.
Is die overtuiging terecht? Niemand kon dertig jaar geleden voorspellen hoe snel zonne- en windenergie zou groeien, of hoe vlug elektrisch rijden zich ontwikkelt. Shell zou er verstandig aan doen zich meer te richten op de toekomst en minder op het heden om te voorkomen dat het een tweede Kodak wordt.