Michael Persson
Elon Musk komt niet zo vaak aan de telefoon – dus wanneer je op zondagochtend wordt gewaarschuwd dat de baas van autofabriek Tesla en van raketlanceerder SpaceX een paar uur later een telefonische persconferentie gaat geven, dan krijgt de zondag ineens een heel ander gezicht. Dat strand-/bioscoopbezoek/huwelijk komt later wel.
Musk sprak een uur over de nieuwe werkwijze van de autopilot in de Tesla model S, de mooie batterijenauto die zichzelf de afgelopen maanden een paar keer lelijk in de kreukels reed. De auto gaat voortaan zijn radarsensor beter gebruiken, was de boodschap van Musk: want die ziet dingen die gewone camera’s niet zien. De radar kijkt door mist en regen en heeft geen last van lage contrasten of de laagstaande zon. Ik moet zeggen: ik ben geen fan van Silicon Valley en omstreken. De holle wereldverbeteraarsretoriek, de arrogantie van de producten, de klotsende rijkdom en de disruptieve naïviteit waarmee de bestaande wereld wordt bekeken, laten weinig ruimte voor discussie, voor menselijkheid, voor begrip met de analoge medemens. Zo’n Facebook dat de beroemde krantenfoto van het naakte Vietnamese meisje op de vlucht voor een napalmbombardement censureert is typerend. Zoveel intelligentie, zo stompzinnig verkwist.
Musk was verrassend verfrissend. Allereerst: hoeveel CEO’s hebben het zelf over vliegende fotonen en false positives en kunnen zelf uitleggen hoe hun laatste innovatie werkt? Ten tweede: hoeveel CEO’s denken live na, in een gesprek met vakjournalisten, stotterend en wel, en beginnen bijna te huilen als ze het over de problemen van softwareontwikkeling en overnames en ontploffende raketten hebben?
Het was ontroerend, en klonk een stuk menselijker dan de bombastische borstklopperij van types als Bill Gates, Steve Jobs en Mark Zuckerberg. Zelfs zijn pr-mensen, ook aan de telefoon, waren machteloos, toen Musk stilviel en volschoot. ‘Volgende vraag, graag’ zeiden ze, maar Musk praatte zacht verder. ‘Het waren de ergste weken die ik ooit heb gekend.’
Natuurlijk was dit maar een tipje van de sluier. Tesla blijft een gesloten bedrijf. Tijdens de persconferentie kregen vooral bevriende journalisten van vakbladen de gelegenheid vragen te stellen – die al snel in details doken, en de grote lastige vragen oversloegen. Pas na een half uur stelde iemand de hamvraag: of het gebruik van de radarsensor het ongeluk van mei had kunnen voorkomen. Ja, erkende Musk. En pas na een uur vroeg iemand waarom die sensor, die allang op de auto zit, dan niet eerder op deze manier is gebruikt.
Toen werd het helemaal interessant, omdat Musk zei dat hij al veel eerder plannen had gehad in die richting, maar mensen in het bedrijf die dachten dat het onmogelijk was daarvoor software te ontwikkelen, hadden hem tegengehouden. Toen was de tijd op. Over geloof in techniek, en of Musk misschien de grenzen van zijn ambities was tegengekomen, ging het niet meer. We wachten op het volgende telefoontje.
Michael Persson is correspondent voor de Volkskrant in de VS
