René Didde
De dit voorjaar geopende vispassage in de Afsluitdijk bij Den Oever is een succes. Tellingen wijzen uit dat in de periode tussen half april en eind juni liefst 805.337 vissen de passage passeerden, zo maakt Rijkswaterstaat eerdaags bekend.
Het overgrote deel, ruim 90 %, betreft glasaaltjes. Ze hebben het zoete water van het IJsselmeer nodig om op te groeien tot paling. Tot voor kort wachtten de aaltjes tevergeefs voor de Afsluitdijk. ‘Deze fragiele visjes kunnen niet tegen de sterke stroming inzwemmen als de spuisluizen naar de Waddenzee openstaan’, zegt omgevingsmanager Marianne Greijdanus van RWS.
Met tal van technische ingrepen zet RWS de onneembare Afsluitdijk meer open. Visvriendelijk schutsluisbeheer heft het waterstandverschil tussen Waddenzee en IJsselmeer op. Door ook te schutten als er geen schepen zijn, kunnen vissen gemakkelijker migreren. Hetzelfde effect heeft het even eerder openzetten van de spuisluizen, waardoor de vissen niet meer tegen de sterke spuistroom hoeven in te zwemmen. In totaal zwemmen hierdoor jaarlijks 350 miljoen vissen van zout naar zoet.
De vispassage bij Den Oever is het jongste kunstwerk van verbluffende technische eenvoud. Een buis door de voorhaven bij Den Oever mondt uit in een bak met zoet water in het IJsselmeer. ‘Een pomp zorgt ervoor dat het waterniveau in de bak altijd boven het zeeniveau staat’, legt Greijdanus uit. ‘Er is dus altijd een zoetwaterstroom van IJsselmeer naar Waddenzee. Die fungeert als een lokstroom. Vissen ‘ruiken’ het zoete water. In de bak hebben ze rustig de tijd om te acclimatiseren aan zoet water.’
Behalve glasaal maken ook voor vogels belangrijke soorten als stekelbaars en spiering gretig gebruik van de passage, zo blijkt uit de tellingen. Ook verdwaalde zoetwatervissen als snoekbaars, brasem en grondel weten de weg terug te vinden via de vispassage.
