Teake Zuidema
Eind juli botste bij Wenzhou een Chinese hogesnelheidstrein achterop een andere hogesnelheidstrein die gestopt was na een blikseminslag. Veertig mensen kwamen om en meer dan tweehonderd raakten gewond.
De Chinese overheid sprak van menselijke fouten en mogelijke ontwerpfouten in het signaleringsysteem. De publicatie van een rapport over het ongeval is al een aantal malen uitgesteld. Eind september botsten in Shanghai twee metrotreinen op elkaar; ook hier zou het signalerinsgsysteem hebben gefaald.
Volgens de Wall Street Journal speelt Japans wantrouwen jegens China een rol bij het ongeluk met de hogesnelheidstreinen. Het signaleringsysteem voor de Chinese spoorwegen wordt grotendeels geleverd door de Chinese firma Hollysys Automation. De kern van het Automatic Train Protection (ATP) systeem aan boord van de treinen is echter een gesloten module van Hitachi. Deze Japanse firma levert dit onderdeel als een ‘black box’, zonder de blauwdrukken, omdat het niet wil dat de Chinezen de modules uit elkaar halen, analyseren en dan zelf gaan namaken. Een anonieme topfunctionaris van Hitachi zegt echter in de Wall Street Journal: ‘Het is een raadsel hoe Hollysys onze apparatuur kan integreren in een breder signalerinssysteem zonder onze know-how en zonder inzicht in de module.’ Het officiële standpunt van Hollysys is dat de ATP’s in de treinen zonder problemen functioneerden.
Het signaleringsysteem van een spoorlijn is een complex van sensoren, microchips en software. Zo zitten er verspreid in het spoor ‘balise modules’ die draadloos informatie over passerende treinen versturen naar de treinen en stations. In de treinen zelf vormen een computer en sensoren de Automatic Train Protection, een back-up systeem dat botsingen moet voorkomen. Hollysys levert volgens IEEE Spectrum soortgelijke beveiligingssystemen aan Chinese kerncentrales.
