Mischa Brendel
Op 19 september presenteerde de Overheid een herziene versie van de plannen voor de komst van Windpark de Drentse Monden en Oostermoer, waarmee de komst van het Drentse windpark definitief lijkt.
Dat is slecht nieuws voor radiotelescoop LOFAR van ASTRON. ‘Met name zeer gevoelige metingen aan uitgebreide bronnen zullen ernstig beperkt worden’, zegt Diana Verweij, hoofd communicatie van ASTRON. In de eerste plaats zenden de windmolens zelf onbedoeld radiostraling uit, wat een negatief effect heeft op de LOFAR-metingen. De in 2020 in gebruik te nemen windmolens hebben echter ook een tweede, indirecte invloed: ‘De windmolens weerkaatsen en verstrooien radiostraling van industriële en huishoudelijke apparatuur uit de nabije omgeving van het windpark’, aldus Verweij. Dus nog meer onbedoelde straling die LOFAR oppikt.
LOFAR vangt ook veel straling van bijvoorbeeld radio- en tv-zenders op, maar Verweij legt uit dat deze ‘bedoelde’ radiostraling gemakkelijk weg te filteren is, omdat het op slechts 3 tot 7 % van de frequentiekanalen binnenkomt en ASTRON gooit die kanalen gewoon uit de datasets. ‘Het ellendige van onbedoelde radiostraling is, dat dat meestal vele (tien)duizenden kanalen in beslag neemt, waardoor wij ofwel al onze gegevens moeten weggooien, ofwel een (veel) lagere gevoeligheid moeten accepteren.’
De Overheid en de NWO sloten een convenant waarin staat dat bepaalde onderzoeken naar voren worden getrokken, zoals het onderzoek naar toen het universum ‘slechts’ enkele honderden miljoenen jaren oud was: de ‘Epoch of Reionization.’
‘Vanaf 2020 zal ASTRON zijn prioriteiten verschuiven naar snel variërende verschijnselen’, zegt NWO-woordvoerder Olivier Morot. Snel variërende verschijnselen zijn van korte duur en behoeven hierdoor geen lange, gevoelige, diepe belichtingen.
ASTRON richt zich op het ontwikkelen van signaalverwerkingstechnieken die het onderzoeksinstituut in staat stelt om een deel van de windmolenstraling uit alle data te filteren. Verweij: ‘Of en hoe goed dat gaat, zal de tijd uitwijzen.’
