Energiezuinige kantoorgebouwen: hoe slimme sensoroplossingen helpen om energie te besparen

Slimme sensoroplossingen kunnen een belangrijke rol spelen bij het realiseren van energie-efficiënte kantoorgebouwen. Hoe draagt gegevensverzameling bij aan het beperken van energieverspilling? Van HVAC-systemen tot energieopslag, bespreken we zes oplossingen die gebouwen omtoveren tot slimme, duurzame hubs.

In veel ontwikkelde landen is het energieverbruik van gebouwen verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van de totale energiebehoefte, volgens schattingen van het Internationaal Energieagentschap (IEA) zelfs zo’n 55 procent. Dit percentage varieert natuurlijk afhankelijk van factoren zoals de mate van industrialisatie. Hoe dan ook is het optimaliseren van de energie-efficiëntie van gebouwen cruciaal om ons totale energieverbruik te verminderen. Slimme sensoroplossingen spelen hierbij een grote rol. Deze sensoren verzamelen en analyseren in realtime gegevens over diverse aspecten van het gebouw en de omgeving, zoals temperatuur, lichtsterkte, energieverbruik en de aanwezigheid van mensen. Op basis van deze gegevens worden automatisch aanpassingen gedaan in de werking van verschillende systemen. Een voorbeeld hiervan is het gebruik van slimme thermostaten die de temperatuur aanpassen op basis van de aanwezigheid van mensen en de buitentemperatuur. In dit artikel zullen we verder ingaan op enkele concrete toepassingen van slimme sensoroplossingen in kantoorgebouwen.

• Lees ook: Met thermochrome ramen zit je er warm óf lekker koel bij

1. HVAC, verlichting en zonwering: comfort en energie-efficiëntie

Stel je voor: op een zonnige dag loop je een kantoor binnen en tot je verrassing voelt het er aangenaam koel aan. Wat je niet ziet, is dat achter de schermen slimme HVAC-systemen, verlichting en zonwering samenwerken om een comfortabel binnenklimaat te handhaven. Deze systemen passen zich automatisch aan op basis van realtime gegevens over temperatuur, lichtsterkte en andere omgevingsfactoren. Zo wordt de koeling verhoogd en gaat de zonwering naar beneden op warme dagen. Als het systeem opmerkt dat er toch voldoende natuurlijk daglicht binnenkomt, wordt de verlichting gedimd om energieverspilling te minimaliseren. Bovendien houden deze systemen rekening met de voorkeuren van gebruikers en externe factoren, zoals weersvoorspellingen. Ze kunnen zelfs de bezetting van ruimtes detecteren via bewegingssensoren. Is er niemand aanwezig? Dan worden verlichting en koeling automatisch uitgeschakeld.

Het optimaliseren van de energie-efficiëntie van gebouwen is cruciaal om de totale energieconsumptie te verminderen.”

2. Slimme apparaten: efficiënt gebruik van kantoorapparatuur

Slimme kantoorapparatuur kan het eigen energieverbruik monitoren en reguleren op basis van vraag en gebruikspatronen. Neem bijvoorbeeld een verbonden printer. Dit apparaat kan automatisch overschakelen naar een energiebesparende modus als het een periode niet wordt gebruikt. Daarnaast kan een slimme koelkast het energieverbruik reguleren op basis van de inhoud en het gebruikspatroon. Dit vermindert niet alleen het standby-stroomverbruik, maar verlengt ook de levensduur van de apparaten door onnodige slijtage te voorkomen. Deze slimme apparaten kunnen indien gewenst ook communiceren met andere systemen in het kantoorgebouw, zoals de verlichting. Wanneer een printer detecteert dat er weinig activiteit is in het kantoor, kan deze communiceren met het verlichtingssysteem om de verlichting in de directe omgeving te dimmen of uit te schakelen. Dit soort slimme interacties tussen apparaten draagt bij aan een nog efficiënter energiegebruik.

3. Slimme meters: realtime monitoring en optimalisatie

Slimme meters bieden realtime inzicht in het energieverbruik van verschillende apparaten en systemen in een kantoorgebouw. Door voortdurend het energieverbruik te volgen en te analyseren, kunnen gebruikers trends en patronen identificeren, ongebruikelijke pieken opsporen en inefficiënties aanpakken via gerichte maatregelen. Stel bijvoorbeeld dat je ontdekt dat de oude koelkast in de kantine veel energie verbruikt. Je besluit dan om het apparaat te vervangen door een energiezuiniger model. Daarnaast bieden slimme meters de mogelijkheid om de effectiviteit van genomen maatregelen te testen en te controleren of deze daadwerkelijk het gewenste resultaat opleveren – is die nieuwe koelkast wel echt zo energiezuinig als verwacht?

4. Gebouwbeheersystemen (BMS): efficiëntieoptimalisatie en coördinatie

Naast individuele apparaten en systemen dragen ook gebouwbeheersystemen (BMS; Building Management Systems) bij aan het optimaliseren van de energie-efficiëntie van kantoorgebouwen. Dit systeem verzamelt gegevens van sensoren door het hele gebouw om een compleet beeld te krijgen van het energieverbruik en de prestaties van de apparaten en systemen. Door deze gegevens te analyseren, kan het BMS inefficiënties identificeren en aanpassingen doen om energie te besparen. Zo kan het bijvoorbeeld verschillende systemen laten coördineren. Stel je voor dat een kantoorgebouw meerdere vergaderruimtes heeft die op verschillende tijdstippen van de dag worden gebruikt. Met behulp van het BMS kunnen deze vergaderruimtes efficiënt worden beheerd. Wanneer een vergaderruimte niet in gebruik is, detecteert het BMS dit via bewegingssensoren en schakelt het systeem automatisch de verlichting en HVAC-systemen uit om energie te besparen. Op een drukke dag waarop meerdere vergaderingen zijn gepland, zorgt het BMS ervoor dat de ruimtes vooraf worden gekoeld of verwarmd naar een comfortabele temperatuur voordat de gebruikers arriveren. Zodra de eerste mensen binnenkomen, wordt de verlichting ingeschakeld en ingesteld op een geschikte helderheid voor vergaderingen. Na afloop van de vergaderingen monitort het BMS opnieuw de aanwezigheid in de vergaderruimtes. Als er geen activiteit meer wordt gedetecteerd, schakelt het systeem de verlichting en HVAC-systemen uit.

5. Slimme energieopslagsystemen: optimaal gebruik van beschikbare energie

Slimme energieopslagsystemen kunnen een belangrijke rol spelen bij het efficiënt gebruik van beschikbare energiebronnen. Tijdens zonnige dagen wekken zonnepanelen mogelijk meer energie op dan nodig is voor het kantoorgebouw. In plaats van deze overtollige energie verloren te laten gaan, kan deze worden opgeslagen in een slim energieopslagsysteem. Als er te weinig energie wordt opgewekt om aan de vraag te voldoen, bijvoorbeeld omdat het regent, kan het systeem de opgeslagen energie weer vrijgeven. Stel dat je een vloot elektrische voertuigen hebt en je werknemers deze kunnen opladen bij laadpalen bij het kantoorgebouw. Het slimme energieopslagsysteem kan in dat geval de opgeslagen energie gebruiken om de elektrische voertuigen op te laden, waardoor de vraag naar (grijze) elektriciteit van het net wordt verminderd. Door daarbij ook gebruik te maken van gegevens uit slimme meters en gebouwbeheersystemen, kan het energieopslagsysteem anticiperen op de vraag naar energie en de opslag en afgifte van energie afstemmen op de behoeften van werknemers en het gebouw.

De toekomst van kantoorgebouwen is er een waarin elk aspect van het energieverbruik intelligent kan worden geoptimaliseerd.”

6. Geavanceerde voorspellende analyse: anticiperen op energiebehoeften

Dankzij voortdurende innovaties zal de toegevoegde waarde van slimme sensoren bij het realiseren van energie-efficiënte kantoorgebouwen alleen maar toenemen. Systemen kunnen bijvoorbeeld worden geïntegreerd met geavanceerde algoritmen en kunstmatige intelligentie om toekomstige energiebehoeften van kantoorgebouwen te voorspellen. Hiermee kan het systeem anticiperen op pieken en dalen in het energieverbruik en proactief aanpassingen voorstellen om de energie-efficiëntie te maximaliseren. Een voorbeeld: op basis van voorspelde hoge buitentemperaturen kan het systeem voorstellen om de koeling van het gebouw alvast te verhogen om te voorkomen dat de temperatuur binnen te veel stijgt en er later juist nog veel harder gekoeld moet worden. Daarnaast kan geavanceerde voorspellende analyse ook helpen bij het identificeren van langdurige trends en patronen in het energieverbruik, waardoor gebruikers strategische beslissingen kunnen nemen om de algehele energie-efficiëntie te verbeteren. Stel dat je slimme sensoren inzet om de prestaties van de airconditioning in een kantoorgebouw te monitoren. Deze sensoren meten verschillende parameters, zoals temperatuur en energieverbruik in realtime. Door die actuele metingen te combineren met historische gegevens kan het systeem patronen identificeren die wijzen op mogelijke problemen of inefficiënties in de werking van de airconditioning. Als de analyse aangeeft dat de airconditioning geleidelijk meer elektriciteit begint te verbruiken, zelfs zonder een significante verandering in de omgevingsfactoren of het gebruikspatroon, kan dat wijzen op een aanstaande storing in het systeem. Op basis van deze bevindingen kunnen gebruikers anticiperen op mogelijke problemen en aanbevelingen doen om het energieverbruik niet te laten oplopen.

Slimme sensoroplossingen bieden een breed scala aan mogelijkheden om de energie-efficiëntie van kantoorgebouwen te verbeteren. Door de integratie van geavanceerde sensortechnologieën kunnen gebouwen nauwkeurig worden gemonitord en gecontroleerd, waardoor energieverspilling wordt geminimaliseerd. De toekomst van kantoorgebouwen is er een waarin elk aspect van het energieverbruik intelligent kan worden geoptimaliseerd, van verlichting en HVAC-systemen tot energieopslag.

Welzijn

Via de implementatie van slimme sensoroplossingen kan de energie-efficiëntie van gebouwen worden verbeterd, onder andere door nauwkeurigere temperatuurregeling en optimaal gebruik van natuurlijk licht. Dit draagt direct bij aan het creëren van een gezondere en comfortabelere werkomgeving. Een betere temperatuurregeling kan bijvoorbeeld de productiviteit verhogen doordat werknemers zich comfortabeler voelen en minder worden afgeleid door kou of hitte. Daarnaast kan optimaal gebruik van natuurlijk licht stemming en alertheid verbeteren, waardoor werknemers zich energieker voelen. Op deze manier kunnen slimme sensoren dus ook een positieve invloed hebben op het welzijn van werknemers op de werkplek.

Veiligheid

Slimme sensoroplossingen kunnen ook bijdragen aan de veiligheid en beveiliging van gebouwen door potentiële gevaren te identificeren en toegangscontrole te bieden. Neem bijvoorbeeld slimme rook- en brandmelders, die snel rook of brand detecteren en onmiddellijk een waarschuwingssignaal afgeven aan werknemers en hulpdiensten. Door integratie van deze oplossingen met het gebouwbeheersysteem kunnen automatisch de juiste noodprocedures worden geactiveerd, zoals het afsluiten van ventilatiesystemen. Ook slimme toegangscontrolesystemen dragen bij aan de veiligheid, doordat de toegang tot een gebouw beperkt kan worden, waardoor een veilige omgeving ontstaat waar alleen geautoriseerde personen toegang tot hebben. Omgevingsmonitoring, zoals luchtkwaliteit en temperatuurmetingen, identificeert ten slotte gezondheidsrisico’s zoals schimmelvorming of luchtverontreiniging, waardoor tijdig maatregelen genomen kunnen worden.