Thomas van de Sandt
Topsport en het bedrijfsleven liggen niet zo gek ver uit elkaar, zo betoogt Roy Reiner, de voormalig technical sailing director van het ABN Amro zeilteam, dat in 2005-2006 de Volvo Ocean Race won.
Die nieuwe stap zetten, daar gaat het tijdens het Kennisfestival om. Overal op het terrein van Lijm & Cultuur, waar het bezoekersaantal overigens tegenvalt, presenteren studenten, kennisinstituten, ontwerpers en bedrijven hun ideeën en producten, vaak binnen het thema water. Het stadium waarin die ontwikkelingen zich bevinden, varieert flink; van bewezen technieken – waar bedrijven inmiddels al aardig mee verdienen – tot exotische ideeën waarvan de technische en financiële onderbouwing nog moet volgen.
In die eerste categorie valt de Box Barrier: een alternatief voor de zandzak dat BAM Infraconsult en Movares in 2007 ontwikkelden. De tijdelijke waterkering, die bestaat uit aan elkaar te klikken kunststof bakken die worden gevuld met water, is bij een grote proef in Bodegraven succesvol getest. ‘Waterschap Rijnland heeft er inmiddels genoeg van aangeschaft om een tijdelijke barrière van 450 m op te werpen’, aldus Bas Reedijk van BAM Infraconsult. ‘We blijven het systeem ook doorontwikkelen. Op het terrein van de TU Delft komt binnenkort Technopolis, een testterrein waar we ook de Box Barrier gaan testen.’
Minder ver in de ontwikkeling is een concept van onder andere Deltares en Arcadis om bodemdaling in veenweidegebieden op een duurzame wijze tegen te gaan. Het zogenoemde TopSurf is een combinatie van gerijpte bagger, plantaardig materiaal en mest – alledrie lokaal verzameld – waarmee niet alleen de bodem wordt verhoogd, maar ook de grond wordt verrijkt en de kringloop van nutriënten gedeeltelijk wordt gesloten. De bagger wordt verzameld in een MudTrap, die grootschalige baggerwerkzaamheden overbodig maakt. De partijen ontwikkelen het concept nu verder binnen het Small Business Innovation Research Programma (SBIR) TopSurf.
In de categorie exotische plannen valt het plastic eiland van architect Ramon Knoester. Hij stelt voor de enorme plastic soep tussen in de Grote Oceaan tussen Hawaï en Californië ter plekke te recyclen om er een eiland, geschikt voor woningbouw van te maken. ‘Probleem is dat het plastic jarenlang onderhevig is geweest aan zon en zout en al heel snel uiteen valt. Een techniek om het op grote schaal te verzamelen is er nog niet, daarom richten wij ons in eerste instantie op plastic afval dat aan de kust is aangespoeld. Hiervan willen we een prototype eiland met een eengezinswoning maken.’
En dan is er ook nog de Stichting Vergeten Technieken, die tijdens het Kennisfestival betoogt om Romeinse aquaducten in Nederland te laten terugkeren. Dit keer niet voor irrigatie, maar voor containervervoer. De containers kunnen in pontons meedrijven met het water in de aquaducten, die een licht verval hebben. Omhoog pompen van het water is niet nodig, zo meldt bedenker Aad van den Ende. Daar is een andere Romeinse techniek voor: die van de revolverlift, waarbij de hoogte van het water in een naastgelegen rivier zorgt voor de drijvende kracht. ‘Voor een afstand van de Maasvlakte naar Duisburg zijn vijf etappes van veertig kilometer nodig, met een verhang van twintig centimeter per kilometer. De containers halen dan een snelheid van 6 km/h en zijn in een etmaal bij de grens.’ De precieze technische berekeningen laat Van den Ende graag aan anderen over. Hij heeft al contact met verschillende kennisinstituten, die delen van het concept uitwerken. ‘Ik laat in ieder geval zien dat het zou kunnen werken.’
